Kontrasepsiya

Uşaqlıq daxili spiralın müsbət və mənfi cəhətləri

Uşaqlıq daxili spiral (UDS, hamiləliyin qarşısını alan spiral) arzuolunmaz hamiləlikdən qorunmanın ən etibarlı və müasir üsullarından biridir. Uşaqlıq daxili spiralın yerləşdirilməsindən sonra hamiləliyin əmələ gəlmə ehtimalı 1%-in onda bir ölçüsü hüdudlarındadır. Müasir uşaqlıq daxili spirallar kiçik, nazik plastik və ya metal qurğulardır. 

Bir kontrasepsiya üsulu kimi uşaqlıq daxili spiralın hansı üstünlükləri və çatışmazlıqları vardır?

 Öz üstünlükləri sayəsində uşaqlıq daxili spiral bütün digər kontrasepsiya üsulları arasında xüsusi yer tutur:

• Arzuolunmaz hamiləliyin qarşısının alınması baxımdan spiralın yüksək effektivliyi hamiləliyin qarşısını alan hormonal tabletlərlə müqayisə oluna bilər və 99% və bəzən daha çox effektiv olur.
• Spiral hamiləliyin qarşısını alan tabletlərdən daha etibarlıdır, çünki hamiləliyin qarşısını alan tabletləri qəbul edən qadınlar çox vaxt tableti vaxtında qəbul etməyi unudurlar, bu isə effektivlik etibarlılığını əhəmiyyətli dərəcədə azaldır. Spiraldan istifadə olunarkən, qadın tərəfindən hamiləliyin qarşısını alan effektin saxlanılması üçün heç bir hərəkətlər tələb olunmur və buna görə də istənilən səhv və ya təsadüf ehtimalı istisna olunur.
• Bütün digər kontrasepsiya üsulları ilə müqayisədə, uşaqlıq daxili spiral ən ucuz hamiləliyin qarşısını alan üsuldur. Baxmayaraq ki, bir spiralın qiyməti bir hamiləliyin qarşısını alan tablet və ya bir qoruyucular komplektinin qiymətindən dəfələrlə çoxdur, 3-5 ilə hesablamada (bir spiralın istifadə müddəti) onun qənaət baxımından üstün olduğu görünür.
• Hamiləliyin qarşısını alan tabletlərdən fərqli olaraq, tərkibində hormonlar olmayan metal və ya plastik spirallar orqanizmə, bir çox qadınların qorxduğu (bəzi hallarda haqlı olaraq) heç bir ümumi “hormonal” təsir göstərmirlər. Bu səbəbdən tərkibində hormonlar olmayan UDS 35 yaşından yuxarı qadınlar üçün döşlə əmizdirmə dövründə, aktiv siqaret çəkmə zamanı və ya hamiləliyin qarşısını alan tabletlərin istifadə oluna bilmədiyi, lakin arzuolunmaz hamiləlikdən yüksək qorunma dərəcəsi tələb olunan hallarda əsas qorunma vasitəsi kimi tövsiyə edilir.
• Tərkibində hormonlar olmayan (məsələn, Mirena) spirallar uşaqlıqdan kənar hamiləlik inkişafının, qadın cinsiyyət sisteminin iltihab riskini və həmçinin aybaşılar zamanı qan itkisini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
• Spiral cinsi əlaqə zamanı tamamilə hiss olunmur və partnyorlara mane olmur.

Yuxarıda təsvir edilən üstünlüklərə baxmayaraq, uşaqlıq daxili spiralların istifadəsi hal-hazırda kifayət qədər məhduddur, bu əsasən aşağıdakı çatışmazlıqlarından irəli gəlir:

• Uşaqlıq daxili spiralın yerləşdirilməsi və çıxarılması yalnız həkim ginekoloq tərəfindən həyata keçirilir;
• Adətən uşaqlıq daxili spirallar uşaqlara hələ də sahib olmayan qadınlara qoyulmur;
• Uşaqlıq daxili spiralın yerləşdirilməsindən sonra qadına müəyyən dərəcədə diskomfort yarada biləcək bir sıra yan təsirlərin əmələ gəlməsi mümkündür;
• Uşaqlıq daxili cinsi yolla keçən infeksiyalara qarşı heç bir müdafiə ilə təmin etmir.