Hamiləlikdə NST müayinə üsulu
Hamiləlikdə NST müayinə üsulu
Dölün ürək döyüntülərinin gedişini və körpə hərəkətləri ilə olan əlaqəsini əsas tutaraq "fetal distres", yəni uşağın oksigensiz qalma ehtimalının yoxlanmasında istifadə edilən və hər zaman doğum başlamazdan əvvəl edilən bir testdir. Bu məqsədlə istifadə olunan alətə NST və ya kardiyotokografi cihazı adı verilir.
Kardiyotokoqrafi (kardiyo=ürək, toko=uşaqlıq yığılması) və ya qısaca "toko" adı verilən cihazla körpənin ürək döyüntülərinin gedişini, uşaq hərəkətləri və varsa yığmalarla olan əlaqəsini əsas götürərək uşağın yaxşı olub-olmama halını dəyərləndirən bir testdir.
"Prob" olaraq təqib edilən və hamilənin qarnı üzərində bərkidilən iki alıcı ucu var. Problardan biri bətnin yığılmalarının (uterinkontraksiyon), digəri isə körpənin ürək səslərini eşidir. Qəbul edilən yığılmalar və ürək səsləri cihaz tərəfindən bir qrafik kağız üzərinə köçürülür.
Hansı hallarda tətbiq olunur
NST, dölün distres (körpədə sıxıntı) inkişaf ehtimalı yüksək olan dölün qiymətləndirilməsində və döl distres varlığından şübhələnilən hər halda (körpə hərəkətlərinin azalması kimi) birinci seçim test olaraq tətbiq olunur. Bəzi həkimlər sadəcə, riskli vəziyyətlərdə NST apararkən, bəzi həkimlər müəyyən bir hamiləlik həftəsindən etibarən hər müayinədə adi olaraq NST araşdırması edər.
Adətən həftəlik tətbiq etməklə, uşaqlıqdaxili inkişaf geriliyi (İUGG) və preeklampsi ("hamiləlik zəhərlənməsi") kimi uşağın oksigensiz qalma riskinin olduğu hallarda üç gündə bir və suların erkən gəlməsi kimi dölün vəziyyətinin sürətlə dəyişməsinin mümkün olduğu hallarda gündəlik həyata keçirir və bu hallarda araşdırmağa tez-tez amnion mayesi tutumu qiymətləndirilməsi əlavə olunur. Suların erkən gəlməsi gündəlik NST əvəzinə gündəlik biofizik profil (BFP) adı verilən test seçim edilə bilər (saytımızda BFP ilə bağlı məlumatı ala bilərsiniz).
Kardiyotokoqrafi (kardiyo=ürək, toko=uşaqlıq yığılması) və ya qısaca "toko" adı verilən cihazla körpənin ürək döyüntülərinin gedişini, uşaq hərəkətləri və varsa yığmalarla olan əlaqəsini əsas götürərək uşağın vəziyyətini dəyərləndirən bir testdir.
NST necə edilir?
Təxminən 20 dəqiqə davam edən bu proses zamanı hamilələrdən, körpələrin hər hərəkətlərini hiss edəndə əllərinə verilən kiçik bir düyməyə basmaları tələb olunur. Beləliklə körpənin ürək atım tempi və reaktivliyi (atım sureti dəyişiklikləri), uşaqlıq sancılar və uşağın ürəyinin bu yığılmalara verdiyi cavablar həkim tərəfindən qiymətləndirilərək uşağın sağlamlığı haqqında dolayı məlumat əldə edilmiş olur.
Rəsmdə NST tətbiq olunan hamilə görürsünüz.
Körpə hərəkətlərini hiss edən hamilə əlindəki düyməyə basır.
Ürək döyüntüləri və uşaqlıq sıxılmaları eyni anda qrafik kağız üzərinə qoyulur. Üst hissə ürək səslərinə, alt hissə isə uşaqlıq əzələləri aiddir.
NST xüsusilə hamiləliyin son aylarında körpənin sağlamlığını göstərdiyi kimi doğum zamanı da son dərəcə önəmlidir.
Riski olmayan hamiləliklərdə, NST tətbiqinə 37-cu hamiləlik həftəsindən sonra həftədə bir, 40-ci hamiləlik həftəsindən sonra isə 3 gündə bir təkrar olunması təklif edilir.
NST prosesi öncəsi ananın karbohidratla zəngin qidalarla tox olması təklif edilir. Belə qidalanmanın tətbiq edilməsi körpəyə heç bir mənfi təsiri yoxdur.
NST xüsusilə ana namizədinin körpə hərəkətlərində azalma olduğunu ifadə etdiyi hallarla, yığılmaların varlığından şübhələndiyi anlarda istifadə edildikdə olduqca qiymətli məlumatlar verir. Bu şəkildə doğum aktının başlayıb başlamadığı, körpənin içəridə çətinlik çəkdiyini göstərə bilir.
NST yanlış nəticələrə yol açmaması üçün ana tox qarınla müayinə edilir. Bu səbəbdən NST tədqiqinə gəlməzdən əvvəl tox olmalısınız.
